Elektromechanik zajmuje się montażem, naprawą, przeglądami technicznymi oraz konserwacją urządzeń i maszyn elektrycznych i mechanicznych. Może pracować przy silnikach, transformatorach, urządzeniach przemysłowych, a także w motoryzacji, AGD czy instalacjach budynkowych. To zawód dla tych, którzy lubią majsterkować, analizować i naprawiać, łącząc wiedzę z zakresu elektryki, mechaniki i automatyki.

Kwalifikacja zawodowa

• ELE.01. Montaż i obsługa maszyn i urządzeń elektrycznych

Zakres obowiązków
Zakres zadań elektromechanika może się różnić w zależności od branży, ale zazwyczaj obejmuje:

• diagnozowanie usterek w urządzeniach elektrycznych i mechanicznych
• montaż i demontaż maszyn i instalacji
• wykonywanie przeglądów i konserwacji silników, przekładni, transformatorów itd.
• posługiwanie się dokumentacją techniczną
• pomiary elektryczne (napięcie, opór, ciągłość) i mechaniczne
• współpraca z inżynierami i technikami przy uruchamianiu nowych urządzeń

Wymagane cechy i umiejętności

• czytanie schematów technicznych
• posługiwanie się narzędziami pomiarowymi
• znajomość podstaw elektrotechniki i mechaniki
• obsługa elektronarzędzi
• podstawy automatyki i pneumatyki
• umiejętność określania parametrów technicznych sprzętu elektrycznego
• umiejętność logicznego myślenia
• spostrzegawczość i dokładność
• cierpliwość i systematyczność
• zdolności manualne i techniczne
• gotowość do pracy fizycznej

Miejsce pracy i możliwości rozwoju
Zawód elektromechanika daje sporo dróg rozwoju:

• praca w serwisach, halach produkcyjnych, zakładach przemysłowych
• praca w firmach z branży budowlanej, energetycznej, chemicznej, spożywczej, związanych z przemysłem elektromaszynowym, ciężkim, motoryzacyjnym, w przedsiębiorstwach transportu kolejowego lub miejskiego, zakładach usługowych
• otwarcie własnej działalności usługowej (naprawy, serwis sprzętu, instalacje)
• elektromechanik może pozostać przy specjalizacji ogólnej i pracować z różnymi maszynami i urządzeniami stosowanymi, np. w przedsiębiorstwach produkcyjnych ale ma możliwość różnych specjalizacji w konkretnych branżach: automatyka przemysłowa (programowanie sterowników PLC), robotyka (obsługa robotów przemysłowych), energetyka (obsługa instalacji elektrycznych), kolejnictwo, motoryzacja, transport. Możemy zatem wyróżnić:
  • elektromechanik samochodowy (znany też jako elektromechanik pojazdów samochodowych) – odpowiada za diagnozowanie oraz naprawianie systemów związanych ze sterowaniem silnikami, a także układów odpowiadających za bezpieczeństwo oraz komfort jazdy. Oprócz tego po jego stronie leży instalacja i uruchamianie elektrycznych oraz elektronicznych urządzeń sterujących, sygnalizacyjnych i zabezpieczających, które znajdują się w pojazdach.
  • elektromechanik elektrycznych przyrządów pomiarowych – zajmuje się wytwarzaniem, a także przeglądami i naprawami urządzeń, które stosuje się w celu mierzenia poziomu energii elektrycznej. Podczas codziennych obowiązków ma do czynienia z rozmaitym sprzętem tego typu. Pracuje, np. z licznikami, amperomierzami, watomierzami, woltomierzami itp.
  • elektromechanik sprzętu gospodarstwa domowego – specjalizuje się w naprawianiu urządzeń małego i dużego AGD, a także w montażu i wymianie części. Zajmuje się m.in. pralkami, odkurzaczami, żelazkami, mikserami, sokowirówkami itp. Oprócz tego często odpowiada za naprawy sprzętu oświetleniowego, a także urządzeń klimatyzacyjnych oraz grzewczych.
  • elektromechanik urządzeń chłodniczych – podczas codziennej pracy montuje, konserwuje i naprawia sprzęt chłodzący, a więc różnego typu lodówki, a także szafy oraz lady służące chłodzeniu. Oprócz tego zajmuje się sprzętem klimatyzacyjnym, pompami ciepła oraz podzespołami, w które wyposażone są chłodnie, mroźnie czy zamrażalnie.
  • elektromechanik urządzeń sterowania ruchem kolejowym – odpowiada za instalację, konserwację oraz naprawy urządzeń sterowniczych, a także o charakterze liniowym czy stacyjnym, wykorzystywanych w zewnętrznym oraz wewnętrznym ruchu kolejowym.

Zarobki
Im szersze kompetencje ma elektromechanik, tym bardziej atrakcyjną i lepiej płatną posadę może zdobyć. Kursy i certyfikaty dają większe zarobki i szersze możliwości zatrudnienia, np.:

• SEP – uprawnienia elektryczne do 1kV lub powyżej,
• UDT – urządzenia dźwigowe i transportowe,
• F-GAZ – dla pracy z klimatyzacją i chłodnictwem, • pomiary elektryczne, kontrola jakości, BHP

Zalety zawodu

• Wszechstronność zawodowa Elektromechanik łączy w sobie mechanika, elektryka i automatyka. Dzięki temu nie ogranicza się do jednej branży – może pracować w motoryzacji, przemyśle, energetyce, transporcie, a nawet w firmach zajmujących się robotyką.
• Stabilność zatrudnienia To jeden z tych zawodów, które są i będą potrzebne zawsze – bo urządzenia mechaniczne i elektryczne są wszędzie. Nie grozi mu automatyzacja czy masowe zwolnienia – wręcz przeciwnie, brakuje rąk do pracy.
• Praktyczne umiejętności życiowe Poza pracą zawodową, elektromechanik potrafi:
  • samodzielnie naprawić AGD,
  • zbudować lub zmodernizować instalację elektryczną,
  • utrzymać w ruchu sprzęt warsztatowy – a to ogromna oszczędność pieniędzy!
• Duża samodzielność Z czasem elektromechanik pracuje coraz bardziej samodzielnie – rozwiązuje problemy, podejmuje decyzje i projektuje rozwiązania. Dla wielu to bardzo satysfakcjonujące.
• Możliwość pracy za granicą Polscy elektromechanicy są bardzo cenieni w Niemczech, Norwegii, Holandii czy Szwecji. Możesz wyjechać i zarabiać kilka razy więcej niż w Polsce, mając ten sam zawód.
• Praca z realnymi efektami Widzisz efekty swojej pracy: naprawiona maszyna, działająca linia produkcyjna, zadowolony klient – to daje ogromną satysfakcję.
• Ciągły rozwój umiejętności Nowe systemy, automatyzacja, smart factory, energia odnawialna – to wszystko sprawia, że elektromechanik nigdy nie stoi w miejscu. Technologia się zmienia, więc Ty też się rozwijasz.

Wady zawodu

• praca fizyczna i często w trudnych warunkach
• konieczność ciągłej nauki nowych systemów i norm
• odpowiedzialność za bezpieczeństwo (wysokie napięcia!)
• często praca zmianowa lub na wezwanie (awarie)

Zawód elektromechanika to świetna opcja dla tych, którzy lubią pracę techniczną, mają zmysł majsterkowicza i chcą stabilnej pracy z możliwością rozwoju. To zawód, który daje konkretne umiejętności, dobre zarobki i ogromny wybór ścieżek kariery – od przemysłu po nowoczesne technologie.

Jeśli lubisz działać, analizować i rozkręcać sprzęty na części – to może być Twoja przyszłość!

Przydatne linki:

• https://infozawodowe.men.gov.pl/zawody/elektromechan/
• https://www.aplikuj.pl/porady-dla-pracodawcow/2515/elektromechanik-czym-sie-zajmuje-jak-nim-zostac-oraz-ile-zarabia
• https://www.randstad.pl/strefa-pracownika/zawody/elektromechanik/
• https://porady.pracuj.pl/stanowiska/elektromechanik-zakres-obowiazkow

[Renata Łozowska-Kopeć]